Mamografi Nedir?

Mamografi, meme dokusunun ayrıntılı bir şekilde incelenmesinde başvurulan radyolojik bir araçtır. Meme organı kadınlarda gerek estetik gerekse de fonksiyonel açıdan oldukça önemlidir. Emzirme döneminde işlevsel olan meme organı; meme başı, meme lobülü, süt kanalları, süt bezleri ve yağlı bağ dokularından oluşmaktadır. Yumuşak ve hassas bir dokuya sahip olan meme organında özellikle yetişkinlik döneminde birtakım sağlık problemleri görülebilmektedir.

Modern tıp olanaklarının kullanıldığı günümüzde meme hastalıklarının tanısında yüksek teknolojik özellik taşıyan radyolojik cihazlar kullanılmaktadır. Özellikle meme dokusunun incelenmesinde kullanılan görüntüleme sistemi ise mamografidir.

Uzun yıllardır meme hastalıklarının (öncelikle meme kanserinin) tanısında başvurulan yöntem mamografidir. Son yıllarda yaşanan teknolojik gelişmeler sonucunda mamografi çekiminin yerini dijital mamografi almaktadır. Aynı amaç doğrultusunda uygulanan dijital mamografinin, klasik mamografiden farklı daha az radyasyon içermesi ve çok daha ayrıntılı veriler alınmasını sağlamasıdır. 

Mamografi ile Tanı Nasıl Konur?

Özellikle kadınlarda sıklıkla görülen meme hastalıkları aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;

•  Meme kanseri
•  Fibroadenom
•  Meme başı akıntıları
•  Meme enfeksiyonları

Meme hastalıkları genellikle meme başı akıntısı, memede ağrı ve meme dokusunda beze / kitle oluşumu ile belirti vermektedir. Özellikle son yıllarda meme kanserine yakalanma oranlarının artması sebebi ile meme dokusunda görülen herhangi bir şikayette ertelemeden doktora başvurmak gerektiği unutulmamalıdır. Meme hastalıklarının başlıca belirtileri ise şu şekildedir;

•  Memede kitle
•  Meme ağrısı
•  Koltuk altında kitle
•  Meme başı akıntısı
•  Meme başından kan gelmesi
•  Meme cilt yüzeyinin deforme olması
•  İki meme arasında sonradan gelişen asimetri

Meme Kanseri ve Mamografi Çekimi

Meme kanseri kadınlarda en sıklıkla  görülen kanser türüdür. Kadınlarda kansere bağlı ölümlerin en sık nedeni de meme kanseridir. Dijital mamografi meme kanserinin erken teşhisinde en önemli görüntüleme yöntemidir. Bu nedenle, herhangi bir şikayeti olmasa bile 40 yaşından itibaren her kadın düzenli aralıklarla dijital mamografi çektirmesi önerilmektedir.

Mamografi Çekimi Kansere Neden Olur mu?

Mamografi çekimi sırasında vücut belirli oranda radyasyona maruz kalmaktadır. Ancak vücudun kısa sürede ekarte edebileceği oranda olması sebebi ile mamografi çekimi meme kanseri nedenleri arasında sayılmamaktadır. Bununla birlikte meme kanserinde erken tanı amacı ile kanser tarama testlerinin aksatılmaması büyük önem taşımaktadır.

Dijital Mamografi mi Klasik Mamografi mi? 

Mamografi cihazı tıp alanında kullanılan her cihaz ve ekipmanda olduğu gibi teknolojik gelişmeler sonucunda güncellenmektedir. Bu nedenle son yıllarda söz konusu inceleme dijital mamografi olarak tanımlanmaktadır. Dijital mamografi çekimi çok daha konforlu bir şekilde çekilmekle birlikte klasik mamografiye oranla daha ayrıntılı veriler sağlamaktadır. Bunlarla birlikte dijital mamografi ve klasik mamografi arasında birtakım farklılıklar bulunmaktadır. 

Dijital Mamografi ile Klasik Mamografi Farkları

Dijital Mamografin her iki memenin ayrı ayrı standardize edilmiş pozisyonlarda (mediolateraloblik –craniocaudal- gereklilik halinde –mediolateral) görüntü dedektörü ve kompresyon plakası arasında bir miktar sıkıştırılması ile röntgen fiminin çekilmesidir. Şüpheli bulgu  varlığı halinde ek fimler alınır. Bunu kararını radyoloji uzmanı verir.

Dijital mamografinin, klasik mamografiye göre en önemli avantajı hastanın aldığı radyasyon dozunun daha düşük olmasıdır ki bizim merkezimizde uygulamamız dijital mamografidir. Dijital mamografide, görüntü kalitesi de daha yüksek olduğundan, ek çekim ihtiyacı daha azdır. Ek çekim ihtiyacının az olması yine hastanın aldığı radyasyon dozunun düşük olmasına sebep olur.

Dijital mamografide, klasik mamografiye kıyasla daha az sıkıştırma uygulanarak daha kaliteli görüntü elde etmek mümkün olabilmiştir. Bu da hastanın ağrı duyma olasılığını belirgin şekilde azaltmaktadır.

Dijital mamografi, yoğun meme yapısına sahip kadınlarda, meme kanserinin erken bulgusu olan 'mikrokalsifikasyon' yani küçük kireçlenme odaklarının saptanmasında ve değerlendirilmesinde büyük  üstünlüğe sahiptir. Elde edilen görüntüler dijital ortamda büyütülerek, karşılaştırılma yapılarak incelemenin duyarlılığını artırmaktadır.

Dijital mamografide görüntüler bilgisayar ortamında oluşturulduğundan film gerekliliğini de ortadan kaldırmakta hastanın veya hekiminin isteğine göre görüntüler filme ya da CD 'ye kaydedilerek hastalara verilebilmektedir.

Dijital Mamografide görüntü daha hızlı elde edilir. Pacs sisteminde arşivlenebilir ve bu sistemler üzerinden farklı merkezlere gönderilerek bilgi akışı sağlanabilir.